Study program:
Mine Surveying (VIII semester -BsC) |
Name of subject: Computation of adjustment |
Instructors:
|
Status: Optional |
ECTS: 4 |
Prerequisites: - |
Course Objectives: Saznavanje osnovnih pojmova o rezultatima merenja, greškama koje su prisutne u njima i statističkoj obradi rezultata merenja i funkcija merenih veličina u cilju kvalitetne ocene njihove tačnosti. Ovladavanje znanjem obrade rezultata merenja – izravnanjem direktno merenih veličina, posrednih i uslovnih merenja po metodi najmanjih kvadrata u cilju računanja najverovatnijih vrednosti merenih i nepoznatih veličina, kao i njihove ocene tačnosti. |
Learning Outcomes: Adekvatno sagledavanje merenja, samostalna statistička obrada rezltata merenja i sposobnost rešavanja posrednog i uslovnog izravnanja. |
Content:
Teorijska nastava
Pojam merenja, uslovi merenja, greške i vrste grešaka prisutnih u rezultatima merenja. Statistička obrada rezultata merenja i pokazatelji nesigurnosti. Gausova normalna raspodela i metod najmanjih kvadrata. Ocena tačnosti funkcija merenih veličina. Određivanje potrebne tačnosti merenih veličina ako je poznata greška funkcije po principu jednakih i nejednakih uticaja. Izravnanje direktno merenih veličina po metodi najmanjih kvadrata - prosta i opšta aritmetička sredina. Pojam težine. Ocene tačnosti merenih veličina i aritmetičkih sredina. Posredno izravnanja, jednačine popravaka, normalne jednačine, ocena tačnosti. Postupci rešavanja normalnih jednačina - Gausov način eliminacije, Banakijevič-Čoleskijev postupak, iterativno i matrično rešavanje normalnih jednačina. Uslovno izravnanje, uslovne jednačine, jednačine popravaka, normalne jednačine, ocena tačnosti.
Praktična nastava
Primeri zaokruživanja brojeva i računskih operacija. Greške merenja. Klasifikacija grešaka merenja. Grube greške. Sistematske greške. Slučajne greške. Računski primeri statističke raspodele rezultata merenja i izrada histograma. Računski primeri računanja greške funkcije. Računski primeri računanja greške argumenata kada je poznata greška funkcije. Računski primeri računanja proste aritmetičke sredine. Računski primeri računanja težina i težina funkcija. Računski primeri računanja opšte aritmetičke sredine. Računski primeri posrednog izravnanja. Računski primeri uslovnog izravnanja. |
Suggested Reading List:
- Ganić A., 2008.: Račun izravnanja, RGF, Beograd
- Ganić A., 1996.: Zbirka zadataka iz računa izravnanja, RGF, Beograd
- Perović G., 1984.: Račun izravnanja I, Naučna knjiga, Beograd
- Tomković D., 2003.: Merna nesigurnost, VGGŠ, Beograd
- Džeparoski V., 1995.: Račun izravnanja, RGF, Beograd
- Vulić M., 2007.: Metoda najmanjših kvadratov, Univerza v Ljubljani
|
Conduct of the Course: Predavanja, individalni praktični rad. |
Fund hours:
Lectures |
Exercises |
Other forms of teaching |
Study research |
2 |
1 |
0 |
0 |
|
Assessment:
Classwork Assessment |
ECTS |
| 10 | | 15 | | 45 |
|
Additional Assessment Criteria: |
|